Od stuleci próbujemy odkryć tajemnice, jakie skrywają przed nami mroki wczesnego średniowiecza. Naszą wiedzę na temat przodków czerpiemy z niewielkiej ilości źródeł historycznych, które interpretowane na wszystkie możliwe sposoby, po dziś dzień dostarczają nam wielu ciekawych informacji. Krystyna Łukasiewicz, autorka książki pt.: "Państwo książąt z rodu Piastów" postanowiła raz jeszcze poruszyć fundamentalne kwestie związane z panowaniem na ziemiach polskich pierwszych władców z dynastii Piastów. Tak powstała intrygująca publikacja, będąca kolejnym głosem w naukowej dyskusji na temat prawdy i fikcji we wczesnośredniowiecznej historii Polski.

"Państwo książąt z rodu Piastów" to jedna z wielu prób odpowiedzi na pytania, która od lat nurtują wielu mediewistów. Autorka nie tylko podważa popularne wśród badaczy teorie związane z istnieniem Bolesława Zapomnianego, czy konfliktem między Bolesławem Śmiałym i biskupem Stanisławem ze Szczepanowa, ale również dokonuje głębokiej analizy osobowości Mieszka II, czy sylwetki politycznej Władysława Hermana. Wszystkie te tematy przedstawione w oparciu o wnikliwą analizę źródeł historycznych i subiektywną ocenę samej autorki, pozwalają nam raz jeszcze pochylić się nad początkami polskiej państwowości. I choć wiele przedstawionych przez Krystynę Łukasiewicz tez nie zgadza się z ustaleniami czołowych mediewistów, to nie sposób pominąć milczeniem świetnej retoryki i racjonalnego wnioskowania, jakimi posługuje się autorka tej książki. Jej imponująca wiedza o przeszłości i zdolność trafnej analizy faktów z pewnością wzbudzą uznanie wśród miłośników historii naszej ojczyzny, którzy oczekują od lektury czegoś więcej niż tylko niezobowiązującej chwili przyjemności.

Krystyna Łukasiewicz w wyjątkowo interesujący sposób przedstawiła w swojej książce okoliczności, które doprowadziły do słynnej bitwy pod Cedynią. Autorka zwróciła bowiem uwagę zarówno na postaci bezpośrednio zaangażowane w konflikt (tj. Mieszko I, margrabia Hodon), jak i na okoliczności, które wywołały rzeczone starcie. Do tego dokonała analizy średniowiecznego nazewnictwa terytorialnego, by móc ustalić, czy rzeczywiście to Cedynia była miejscem krwawej walki. Całość tych rozważań opatrzona jedną z wielu map zamieszczonych w książce stanowi najlepszy dowód na to, że badaczka oddała w ręce czytelników zbiór skrupulatnie przeprowadzonych wnioskowań opartych na odpowiednim materiałem źródłowym.

Przyznam, że jako historyk, a do tego miłośnik epoki średniowiecza, liczyłam na to, że znajdę w książce Krystyny Łukasiewicz nowe fakty z historii Polski, które dotąd umknęły mojej uwadze. Nic takiego się nie wydarzyło. Większość wątków podjętych przez autorkę jest powszechnie znana, zaś wiele tez, które głosi, ma swoje uzasadnienie wśród innych przedstawicieli tego naukowego środowiska. Mimo tego, gorąco polecam "Państwo książąt z rodu Piastów" wszystkim czytelnikom, którzy dzięki takim publikacjom zdobywają wiedzę o burzliwej przeszłości naszego kraju.

Mimo wielu lat uczenia się historii, poznawania dziejów naszego kraju zawsze czuję niedosyt i przeczucie, że wiem za mało. Z tego powodu chętnie sięgam po książki historyczne. Jeśli obejmują one dzieje bardzo odległe tym chętniej je czytam. Z tego powodu sięgnęłam po książkę Krystyny Łukaszewicz „Państwo książąt z rodu Piastów. Kontrowersje-mity-zagadki (963-1102)”. Jest to o dziwo niewielkich rozmiarów książka (350 stron), zawierająca podstawowe informacje, które każdy człowiek po szkole średniej musi wiedzieć. Poza tym publikację napisano przystępnie, prostym językiem, urozmaicono aktami prawnymi i ich tłumaczeniami. Całość (jak w wielu książkach historycznych) urozmaicono ciekawostkami, które dla osób doskonale znających te czasy wyda się oczywista, ale dla tych, którzy dopiero zaczynają swoją przygodę z historią będzie interesująca.
Dla mnie książka Krystyny Łukaszewicz jest interesująca ze względu na wnikliwość i wnioski płynące z porównywania poszczególnych fragmentów kronik oraz sceptycyzm do posiadanych źródeł, a także czasami prowadzonych badań. Autorka uświadamia czytelnikom, że zgłębianie tak odległych dziejów nie jest zadaniem łatwym i zawsze będzie pełne luk ze względów politycznych interesów w różnych epokach, w których powstawały różnorodne dokumenty oraz ich podróbki. Interesujące jest również prześledzenie powiązań rodzinnych między ważnymi europejskimi rodami, a strukturami kościoła oraz realizację założeń politycznych mocarzy z wykorzystaniem duchownych. Wielkim plusem książki jest próba ukazania różnorodnych interesów, korzyści osób trzecich z konfliktów, w których brali udział książęta z rodu Piastów.
„Państwo książąt z rodu Piastów” jest bardzo dobrą lekturą dla osób, które jeszcze niezbyt dobrze znają dzieje panowania pierwszego rodu na ziemiach Polskich. Publikację szczególnie polecam licealistom przygotowującym się do matury z historii.